Zijn er genoeg Chinezen?
Zijn er genoeg Chinezen?
Door O.Osten Rijk
In China maakt men zich zorgen over de bevolking: deze wordt grijzer. Jonge mensen worden aangespoord meer te produceren, in dit geval kinderen. Economen en politici vrezen een dalende bevolking evenveel als deflatie. Help, de bevolking krimpt, de productiviteit neemt af, de economische groei zal dalen!
Hoe moet dat nu?
Ook voor dit ‘probleem’ heeft het prijsmechanisme de oplossing. Het beste is dus om dit over te laten aan de markt. Stel een bevolking wordt ouder. Oudere mensen consumeren relatief meer en sparen minder voor later. Immers, later is voor hen al lang begonnen. Dit betekent twee dingen:
- De rente gaat stijgen.
De hoogte van de rente hangt af van de tijdsvoorkeur van de mens. Hoe meer een persoon het waardeert om nu over geld te beschikken, hoe meer rente deze persoon vereist voor het opgeven van dit geld nu. Minder spaargeld betekent daarmee een hogere rente. De relatief kleinere groep met spaargeld, zal met een hogere rentevergoeding moeten worden overtuigd te gaan investeren. - De prijzen richten zich naar de voorkeuren van de samenleving
De relatief oudere bevolking zal naar relatief minder hippe goederen als games en dance parties vragen, maar meer naar diensten als ouderenzorg. Gechargeerd gezegd, de prijzen van bijvoorbeeld ouderenzorg zullen relatief stijgen ten opzichte van games en XTC-pillen.
Automatisch
De productiestructuur zal zich richten naar de voorkeuren van de bevolking. Dit betekent dat geld geïnvesteerd wordt, daar waar er winst te behalen valt. Als verwacht wordt dat de prijzen van ouderenzorg relatief aantrekkelijk worden, zal het geld hier geïnvesteerd worden. De lonen en werkgelegenheid in deze sector zullen zich relatief gunstig ontwikkelen. Investeerders zullen op zoek gaan naar technologieën, nu in overvloed aanwezig, om de ouderenzorg efficiënt en gebruikersvriendelijk in te richten.
Politici en economen verpesten het
Maar, economen en politici grijpen in, en wel helaas op de verkeerde manier. Zij streven economische groei na, in plaats van te handelen naar de voorkeuren en het geluk van de bevolking. Zij besluiten tot monetaire verruiming en lagere rentes, ongeacht de voorkeuren van de bevolking. Zo ook in China, waar de 10-jaars rente nu akelig dicht bij de 10-jaars rente van de VS ligt. De Chinese centrale bank gaat nu nog verder verruimen, de politici gaan economisch nog meer stimuleren, om de gevolgen van de handelsoorlog te compenseren. Alles voor een groeiende economie.
Een belangrijke vraag is: als de bevolking krimpt, moet de geldhoeveelheid dan ook dalen?
Het antwoord is nee, waarom? Zoals uitgelegd zullen rentes en prijzen zich vanzelf aanpassen naar de veranderende voorkeuren van de bevolking. Een stijgende rente past goed bij een vergrijzende bevolking. Vraag ook maar aan de vakbonden, die een hogere rekenrente voorstellen in de discussie omtrent het pensioenakkoord.
En als het antwoord wel ja is, hoe ga je dat dan doen? Monetaire verkrappende acties resulteren in een nog grotere rentestijging. De rente zal dan nog meer gaan stijgen, dan nodig is voor het vormgeven van een harmonieuze samenleving.
En andersom, als een bevolking groeit, moet de geldhoeveelheid dan toenemen?
Het antwoord is echter wederom nee! Een relatief jongere bevolking zal van nature meer sparen voor later, hun tijdsvoorkeur komt overeen met een lagere rente. Er wordt relatief meer geïnvesteerd in onze productiestructuur, in ons kapitaal, in onze welvaart dan bij een oudere bevolking. Vaak wordt gedacht dat geld moet groeien in lijn met de bevolking of met hun economische activiteit. Echter, als de geldgroei toeneemt door monetair verruimende acties, zal de rente nog meer gaan dalen dan nodig is voor een samenleving die in balans is.Daar komt bij dat ruim monetair beleid niet dezelfde opwaartse invloed heeft op alle prijzen. Sommige prijzen stijgen meer dan andere. De signaalfunctie van prijzen voor investeerders wordt slechter, de productiestructuur wordt minder goed vormgegeven naar de wensen van de bevolking.
Onnodig risico
Daar komt ook bij dat nieuw gecreëerd geld is ons systeem ook weer moet renderen. Met een rente van bijna 0% en een inflatie van 1% tot 2% (wat de doelstelling is), verliest geld zijn waarde. Mensen met spaargeld en pensioenfondsen die beleggen voor later, moeten daardoor steeds meer beleggingsrisico’s gaan nemen. Er wordt op deze manier geïnvesteerd in projecten waar eigenlijk minder behoefte aan is. Immers, de projecten waar wel behoefte aan is zijn al voorzien. Het extra geld, dat tegen nog lagere rentes wordt aangeboden, vindt zijn weg naar investeringen die voorheen niet rendabel bleken. Steeds meer bedrijven die naar de beurs gaan, zijn verlieslatend. Voor sommige projecten zijn zelfs geen mensen te vinden om aan te werken. Je vraagt je dan af: hebben deze projecten dan wel mensen die hun producten of diensten willen afnemen?
Groei versus welvaart
De maatschappij legt zich een enorme druk op door dit politieke streven naar groei. Door stijgende prijzen en verkeerde investeringen, ontwikkelt de koopkracht van een samenleving zich niet voorspoedig. Nieuw geld blijft maar komen en moet maar blijven renderen, tegen steeds lagere rentes. Wij rennen ons een slag in de rondte, depressies en burn outs op steeds jongere leeftijd zijn alsmaar toegenomen. Er wordt een aanslag gepleegd op natuurlijke hulpbronnen en de natuur zelf, de populatie wilde dieren sinds 1970 is met 60% afgenomen. Veel moet wijken voor de groeiambities van politici en economen. Dus, zijn er genoeg Chinezen ? Het antwoord is, laat dat aan de Chinezen over en laat de samenleving en de prijzen hier zelf op anticiperen. Streef niet naar economische groei maar naar groei in welvaart.